Voor het eerst sinds 2019 voert de Europese Centrale Bank (ECB) een renteverlaging door. De verlaging bedraagt 0,25%. De depositorente gaat daarmee omlaag van 4,00% naar 3,75%. De ECB is namelijk positief over de inflatiedaling in de afgelopen tijd en is daarom bereid tot deze verlaging. Sinds september 2023 is de inflatie met 2,5% gedaald. Tegelijkertijd waarschuwt de ECB wel dat de inflatie de rest van het jaar waarschijnlijk rond het huidige niveau zal schommelen. Voor 2024 verwacht de ECB een gemiddelde inflatie van 2,5%. In 2025 daalt die naar verwachting naar 2,2% en in 2026 naar 1,9%. Voor 2024 betekent dit dat de inflatie hoger is dan de doelstelling van de ECB, die rond de 2% ligt.
De ECB wil zich nu nog niet uitspreken over rentebeslissingen in de rest van 2024. Daarvoor laat de ECB zich leiden door de ontwikkeling van de inflatiecijfers in de komende maanden. De algemene verwachting is dat er in juli geen volgende renteverlaging komt en dat de ECB eerst de nieuwe inflatiecijfers van de zomer afwacht en mogelijk in september besluit tot een verdere renteverlaging. Hoewel de ECB zegt dat zij haar besluiten onafhankelijk neemt, zal de ECB ook met een schuin oog kijken naar wat de centrale bank van de Verenigde Staten (de Fed) de komende maanden gaat doen. Normaal gesproken is de Fed altijd degene die een wijziging in het rentebeleid in gang zet, terwijl nu de ECB de eerste is.
De rentebesluiten van de ECB hebben niet allemaal hetzelfde effect op de verschillende rentes. In onderstaande grafiek laten we de renteontwikkeling zien van een aantal rentes in de periode 2022 tot en met nu. De groene lijn laat de ontwikkeling van de depositorente van de ECB zien. Daarbij staat ook de hoogte van de renteverhogingen en -verlaging vermeld.
In de grafiek kun je zien dat de geldmarktrente (de lichtblauwe lijn) en de variabele hypotheekrente (de donkerblauwe lijn) de ontwikkeling van de depositorente redelijk nauw volgen. De verwachting is dan ook dat we binnenkort een kleine daling zien van de gemiddelde variabele hypotheekrente.
Dat ligt anders bij de lange rentes op de financiële markten (gele lijn) en de vaste hypotheekrentes (oranje lijn). Die rentes worden wel beïnvloed door de besluitvorming van de ECB, maar dat hoeft niet te betekenen dat ze de renteontwikkeling van de ECB ook één op één volgen. Kijken we bijvoorbeeld naar de lange rentes op de financiële markten, dan zagen we in november en december 2023 een scherpe rentedaling. Beleggers kregen er vertrouwen in dat de ECB haar rente in 2024 een aantal keer zou verlagen, omdat de inflatie hard omlaag ging.
Maar die snelle daling van de inflatie begon in 2024 een beetje te stagneren. Het vertrouwen van de beleggers was iets te ver doorgeslagen. Het leek langer te duren voordat de ECB haar rente zou verlagen. Dit leidde tot een lichte stijgende trend van de lange rentes. Het is afwachten hoe de rentes op de financiële markten de komende maanden reageren. Maar zolang er geen grote verrassingen zijn qua inflatie, zullen er waarschijnlijk geen grote veranderingen optreden.
Normaal gesproken volgen de hypotheekrentes de rentes op de financiële markten. Maar dankzij de sterke concurrentie is de stijging bij de 10 jaar vaste hypotheekrente in 2024 tot nu toe heel beperkt gebleven. Ook voor de vaste hypotheekrentes lijken er op korte termijn geen grote wijzigingen op komst.
