Hypotheekadvies gaat niet alleen over hoe iemand zijn woning kan financieren en over de betaalbaarheid van de hypotheek. Het advies gaat ook over risico’s die je in de loop der tijd kunt tegenkomen. Is er sprake van een stel, dan zijn de meeste mensen het erover eens dat een overlijdensrisicoverzekering een goede oplossing kan zijn om het risico op inkomensterugval bij overlijden van de partner op te vangen.
Het onderwerp arbeidsongeschiktheid is altijd een stuk lastiger. Veel mensen kunnen zich niet goed voorstellen dat ze mogelijk in de toekomst arbeidsongeschikt raken. Het is nog lastiger om te bedenken wat dit financieel betekent. Dat is ook lastig te schetsen, omdat de precieze terugval in inkomen onder meer afhankelijk is van de mate waarin je arbeidsongeschikt bent, hoeveel je nog kunt werken en tegen welk salaris dat is. Bovendien denken veel mensen in loondienst dat ze voldoende verzekerd zijn via de wettelijke regeling voor werknemers en hun werkgever. Dat is niet altijd het geval.
De ervaring leert dat het onderwerp arbeidsongeschiktheidsverzekering voor veel zzp’ers gevoeliger ligt. Wel is het hen vaak duidelijk wat een zzp’er vanuit een wettelijke regeling krijgt, namelijk in principe niks. Toch heeft slechts ongeveer een kwart van de zzp’ers een arbeidsongeschiktheidsverzekering afgesloten (bron: ZEA 2023 en bewerkt door SZW, uit de Memorie van toelichting verplichte wet voor zzp’ers). Ook zien we dat mensen met hogere inkomens deze verzekering relatief vaker hebben afgesloten. Het is niet altijd een kwestie van ‘niet willen’. Het komt ook regelmatig voor dat een zzp’er voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering wordt afgewezen of alleen tegen een veel hogere premie een dergelijke verzekering kan afsluiten wegens een medische geschiedenis.
Een derde van de zzp’ers heeft geen enkele voorziening getroffen voor arbeidsongeschiktheid. Zij hebben dus ook geen spaargeld om een periode van ziekte te overbruggen.
Het kabinet en de sociale partners zijn al langere tijd in gesprek om te komen tot een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers. In maart 2020 hadden de sociale partners een voorstel uitgewerkt. De afgelopen jaren is daar verder aan geschaafd. Minister Van Gennip, van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, heeft nu het voorstel ter consultatie aangeboden.
Drie belangrijke elementen voor deze verzekering zijn betaalbaar, uitlegbaar en uitvoerbaar. We leggen de belangrijkste kenmerken van de verzekering uit aan de hand van een aantal vragen:
Voor wie wordt de verzekering verplicht?
De verzekering wordt verplicht voor alle zzp’ers die ‘winst uit onderneming’ hebben voor de inkomstenbelasting.
Wanneer kom je in aanmerking voor een uitkering?
Je komt hiervoor in aanmerking als je langer dan een jaar ziek bent geweest en niet in staat bent om het minimumloon te verdienen.
Hoe hoog is de uitkering?
De uitkering is 70% van de winst voordat de zzp’er arbeidsongeschikt werd, met als maximum het minimumloon.
Hoeveel bedraagt de premie?
De hoogte van de premie is afhankelijk van het inkomen. De premie zal ongeveer 6,5% van de winst uit onderneming bedragen, met een maximum van ongeveer € 195 per maand. De premie is aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.
Is de verzekering verplicht voor zzp’ers?
Ja, tenzij je een private arbeidsongeschiktheidsverzekering hebt die aan een aantal minimale vereisten voldoet.
Is deze verzekering voordelig?
Zzp’ers moeten zichzelf nog altijd afvragen of deze verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering hen voldoende dekking biedt. Het gaat tenslotte om een minimale verzekering. Zzp’ers kunnen er ook voor kiezen om zelf een uitgebreidere private verzekering af te sluiten.
Een voordeel van de verplichte verzekering is wel dat zzp’ers die vanwege hun gezondheid geen private verzekering kunnen afsluiten, wel de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering kunnen nemen.
Betere betaalbaarheid hypotheeklasten bij arbeidsongeschiktheid
Het grote pluspunt van de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers is dat zij in ieder geval een minimale uitkering krijgen bij arbeidsongeschiktheid. Of dit ook betekent dat zij in hun woning kunnen blijven wonen, is alleen nog maar de vraag. Een zzp’er moet sowieso zorgen voor een buffer om het eerste ziektejaar te kunnen overbruggen, bijvoorbeeld door een partner die meer gaat werken, door te sparen of door uitgaven te beperken.
De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering kan een stukje helpen na het eerste jaar ziekte. Maar het blijft raadzaam om te onderzoeken of een private arbeidsongeschiktheidsverzekering noodzakelijk is om ook op de langere termijn in de woning te kunnen blijven. De verplichte verzekering kan wel helpen om zzp’ers bewust te maken van het belang om iets te regelen voor arbeidsongeschiktheid.
