De rentes op de kapitaalmarkt hadden afgelopen week een heel grillig verloop met de ene dag een daling van tussen de 10% of 20% en de andere dag juist een stijging van 10% à 18%. De hypotheekrentes volgen een minder grillig verloop en gaan op dit moment alleen maar omhoog. Wel waren er een aantal geldverstrekkers die besloten de hypotheekrentes deze week ongewijzigd te laten omdat de marktrentes per saldo gelijk of iets lager liggen dan een week geleden.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
Hypotheekrentes op hoogste niveau sinds begin 2014, stijging zet door
Door de onrust op de financiële markten, steeg de rente op de kapitaalmarkt en de hypotheekrentes volgen die stijging. Dit beeld kun je heel duidelijk zien in onderstaande grafiek, waarbij we een vergelijking maken tussen enerzijds de rente op 10 jaars staatsleningen en anderzijds de gemiddelde hypotheekrente 10 jaar vast met NHG. In het vergrote deel lichten we de ontwikkeling eruit in de periode juni tot en met nu.
In de grafiek is ook te zien dat in de zomer van dit jaar er sprake was van een andere situatie. Toen was de kapitaalmarktrente tijdelijk een behoorlijk stuk gedaald en werd dit niet direct en volledig doorgegeven aan de consument via lagere hypotheekrentes. Maar inmiddels heeft de kapitaalmarktrente het steile pad omhoog weer gevonden en zien we dat de geldverstrekkers met de hypotheekrentes bijna naadloos volgen.
Nagenoeg alle geldverstrekkers verhoogden afgelopen week de hypotheekrentes en sommige zelfs meerdere keren. De stijging was het grootst voor 5 jaar vast, met een gemiddelde stijging van maar liefst 0,37%-punt, gevolgd door 0,34%-punt voor 10 jaar vast, 0,28%-punt voor 20 jaar vast en 0,22%-punt voor 30 jaar vast. Ook de gemiddelde variabele rente ging omhoog met 0,3%-punt. Ook deze week zullen de hypotheekrentes verder stijgen.
Terwijl het verschil tussen de rente 20 jaar vast zetten of 10 jaar vast kleiner is dan ooit, namelijk slechts 0,25%-punt, heeft er in zeven maanden tijd een enorme omwenteling plaatsgevonden in de gekozen rentevaste periodes. Consumenten kiezen nu in de helft van de gevallen voor 10 jaar vast, ten koste van de keuze voor 20 of 30 jaar vast. Consumenten lijken daarmee te verwachten dat de hypotheekrentes over 10 jaar op een vergelijkbaar of lager niveau zullen liggen dan nu. Waarschijnlijk komt dat doordat we de afgelopen jaren zo verwend zijn geweest met enorm lage hypotheekrentes en hebben consumenten minder oog voor de hogere rentes in de decennia daarvoor. Uiteindelijk kan niemand voorspellen waar de hypotheekrente volgend jaar staat, laat staan over tien jaar.
Zolang de kapitaalmarktrente blijft stijgen, zullen ook de hypotheekrentes blijven stijgen. De kapitaalmarktrente steeg afgelopen week onder andere door de sabotage op de gasleidingen van de Nord Stream 1.
De kans op reparatie van deze gaspijplijn is beperkt en dat vergroot de zorgen over de energievoorziening in de winter van 2023-2024. Met als gevolg langdurig hoge energieprijzen, die steeds meer doorwerken in andere prijzen en ook de lonen. Volgens werkgeversclub AWVN was de gemiddelde loonstijging bij nieuw afgesloten cao’s in september 4,8%. Waardoor we steeds dichterbij een loon-prijsspiraal komen en we langduriger met een hoge inflatie te maken krijgen en die zal zich dan ook voor een langere periode vertalen in een hogere rente. In de onderstaande grafiek laten we de ontwikkeling zien van de gemiddelde hypotheekrentes voor variabel, 5, 10, 20 en 30 jaar vast, met en zonder NHG in het afgelopen jaar.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
Afgelopen week verhoogden de centrale banken van de Verenigde Staten en Engeland hun rentetarieven met respectievelijk 0,75% en 0,5%. De marktrentes vertonen nog steeds een stijgende trend en de hypotheekrentes volgen die stijgende trend. Na een klein dipje in de zomer, hebben de marktrentes de afgelopen week nieuwe jaarrecords bereikt en dat geldt ook voor de 5 en 10 jaar vaste hypotheekrentes. Inmiddels is 10 jaar vast de meest populaire rentevaste periode. Deze week volgen waarschijnlijk nieuwe hoogterecords voor 2022 bij 20 en 30 jaar vast. We zien overigens dat afgelopen week de stijging bij de kortere rentevaste periodes iets sneller gaat dan voor lang vast.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
Het kabinet heeft afgelopen dinsdag de plannen voor 2023 bekendgemaakt. De miljoenennota staat dit jaar in het teken van de koopkracht, omdat steeds meer huishoudens in de knel komen door de hoge gas- en energierekening én inflatie. Het kabinet komt met veel plannen om huishoudens tegemoet te komen. We zetten de belangrijkste voor je op een rij op het gebied van:
Koopkracht
Energie
Belasting
Wonen
Pensioen
De koopkrachtcijfers laten zien hoeveel inkomen huishoudens gemiddeld te besteden hebben. De algehele koopkracht is sterk afgenomen door de hoge inflatie. Huishoudens met een laag of gemiddeld inkomen worden momenteel hard geraakt. Het kabinet wil deze huishoudens helpen bij de koopkrachtproblemen. Het gaat om een 'historisch' koopkrachtpakket. Huishoudens krijgen volgend jaar 3,9% meer te besteden, blijkt uit berekeningen van het Centraal Planbureau CPB. Dat is een ‘reparatie’ omdat de koopkracht dit jaar bijna 7% achteruit gaat.
Met een prijsplafond wil het kabinet vanaf 1 november 2022 de energierekening van de burgers verlagen. Deze tijdelijke maatregel loopt door tot eind 2023. Op welk bedrag de prijs wordt vastgezet, is nog niet helemaal zeker. Er wordt gedacht aan een prijsplafond van maximaal € 1,50 voor een kuub gas en € 0,70 per kWh, inclusief overheidsheffingen. De lage prijs geldt voor de eerste 1200 kuub gas en de eerste 2400 kWh stroom. Wie meer verbruikt, betaalt hiervoor het hogere contractuele tarief. De korting die een gemiddeld huishouden krijgt, omgeven met onzekerheden, is € 2.280,- op jaarbasis. Bovenstaand voorstel voor het tijdelijke energieprijs-plafond moet echter nog wel officieel door de Tweede en Eerste Kamer worden goedgekeurd.
Door de invoering van het energieprijs-plafond gaat de verlaging van de energiebelasting voor 2023 waarschijnlijk niet door.
Sinds 1 juli 2022 geldt een tijdelijke verlaging van het btw-tarief voor de levering van stroom, aardgas of stadswarmte. Dit lage tarief geldt ook over de netbeheerkosten op de energienota. Het verlaagde btw-tarief van 9% eindigt op 1 januari 2023. Per die datum geldt het reguliere btw-tarief van 21%.
Het kabinet heeft besloten om in 2023 de energietoeslag voort te zetten. Gemeenten mogen in 2023 een eenmalige energietoeslag van ongeveer € 1.300,- beschikbaar stellen aan huishoudens met een laag inkomen. Hoe deze compensatie is ingericht, verschilt per gemeente.
Het kabinet verwacht dat ruim 600.000 mensen als gevolg van de gestegen energieprijzen in 2022 in de financiële problemen komen. Hiervoor wordt een speciaal noodfonds opgericht om te voorkomen dat kwetsbare huishoudens met een betalingsachterstand te grote schulden opbouwen. De energieleverancier zal eerst een coulante betalingsregeling voor de energierekening aanbieden. Mocht dit niet voldoende zijn dan kunnen huishoudens bij het noodfonds terecht dat voor maximaal de winterperiode het bedrag uitkeert aan de energieleverancier.
Vanaf 1 januari 2023 geldt een 0% btw-tarief op zowel losse als in het dak opgenomen zonnepanelen. Huiseigenaren hoeven dan niet langer btw te betalen bij de aankoop van zonnepanelen. Nu betalen huiseigenaren nog 21% btw op zowel de aanschaf- als plaatsingskosten waarbij zij een groot deel van de btw kunnen terugvorderen bij de Belastingdienst. Deze tariefverlaging geldt ook voor een tweede set zonnepanelen.
Als zonnepaneeleigenaar ontvang je nu nog een terugleververgoeding voor de opgewekte stroom die je zelf niet gebruikt. Ook wel salderen genoemd. Het kabinet wil met ingang van 1 januari 2025 de salderingsregeling jaarlijks stapsgewijs afbouwen. In 2031 zal de salderingsregeling volledig zijn afgebouwd. Om huishoudens te beschermen, wil het kabinet in de wet opnemen dat huishoudens recht hebben op een redelijke terugleververgoeding van minstens 80% van de marktprijs (exclusief belastingen).
In 2022 wordt een flinke stijging van ongeveer 15% verwacht van de WOZ-waarde. De WOZ-beschikking wordt in het begin van ieder jaar verstuurd naar alle huiseigenaren.
De WOZ-waarde is bepalend voor de hoogte van een aantal belastingen. Denk aan de gemeentelijke belastingen zoals de onroerendezaakbelasting (ozb) en rioolheffing. Het waterschap gebruikt het voor het heffen van de watersysteemheffing. En de Belastingdienst voor bijvoorbeeld inkomstenbelasting (via het eigenwoningforfait), schenkbelasting en erfbelasting. Controleer daarom goed of de WOZ-waarde goed is vastgesteld. Zo niet, teken dan bezwaar aan.
In 2023 geldt een heffingsvrij vermogen in box 3 van € 57.000,- (in 2022 was dit € 50.650,-). Voor fiscale partners geldt een heffingsvrij vermogen van € 114.000,- (in 2022 was dit € 101.300,-). Box 3 belastingtarief wordt in 2023 met 1% verhoogd naar 32% (in 2022 was dit 31%).
Tot het einde van dit jaar (31 december 2022) is het nog mogelijk om tot € 106.671,- belastingvrij te schenken. De schenkingsvrijstelling eigen woning (jubelton) wordt per 1 januari 2023 verlaagd tot € 28.947,-. De vrijstelling zal per 1 januari 2024 helemaal worden afgeschaft. Heb je dus plannen om te gaan schenken, doe het dan nog dit jaar!
De woningwaardegrens van de startersvrijstelling in de overdrachtsbelasting wordt per 1 januari 2023 verhoogd van € 400.000,- naar € 440.000,-.
Als je jaarinkomen hoger is dan € 73.031,- heb je per 1 januari 2023 minder voordeel van de hypotheekrenteaftrek: het aftrekpercentage daalt van 40% naar 36,93%. Dit is het tarief van de eerste inkomstenbelastingschijf. Ook de rente over restschulden, betaalde alimentatie en giften zijn tegen dit lagere percentage aftrekbaar.
Heb je geen of een kleine hypotheekschuld? Oftewel: is je eigenwoningforfait hoger dan je aftrekbare kosten, zoals de hypotheekrenteaftrek? Dan heb je volgens de Wet Hillen recht op een extra aftrekpost ter grootte van het verschil. Deze aftrek wordt sinds 2019 in 30 jaar afgebouwd.
In 2023 is nog 83,34% van het positieve verschil tussen de aftrekbare kosten eigen woning en het eigenwoningforfait aftrekbaar; in 2022 was dit 86,67%. Omdat je door deze afbouw mogelijk inkomen uit je eigen woning krijgt, kan het zijn dat je meer inkomstenbelasting gaat betalen.
Voor woningen met een WOZ-waarde tot 1,2 miljoen wordt in 2023 het percentage van het eigenwoningforfait verlaagd naar 0,35% (2022: 0,45%). Voor woningen boven de 1,2 miljoen blijft het percentage 2,35%.
Of deze daling leidt tot een lager eigenwoningforfait is mede afhankelijk van de ontwikkeling van de WOZ-waarde.
Voor de bouw van extra woningen stelt het Kabinet vanaf 2022, voor de periode van tien jaar, jaarlijks €100 miljoen beschikbaar. Dit geld is bedoeld voor nieuwe woningbouwplannen, niet voor de versnelling van bestaande projecten.
Het kabinet wil dat gemeenten met ingang van volgend jaar de helft van alle koop- en huurwoningen kunnen toewijzen aan mensen die al binnen de gemeente wonen. Ook mensen met een cruciaal beroep, zoals leraren en verpleegkundigen, mogen voorrang krijgen. Deze aanpassingen in de Huisvestingswet moeten nog politiek behandeld worden. Het gaat bij het toewijzen zowel om nieuwbouwwoningen als om bestaande woningen. Bij koopwoningen geldt de wetswijziging alleen voor huizen onder de prijsgrens van de Nationale Hypotheek Garantie (op dit moment 355.000 euro of minder).
Voor koopstarters wordt bij het aanvragen van een hypotheek de actuele studieschuld bepalend. Nu is dat nog de oorspronkelijke studieschuld. Het Nibud onderzoekt, in het kader van het jaarlijkse adviesrapport over de leennormen, hoe dit vormgegeven kan worden.
Het kabinet verhoogt aankomend jaar het wettelijk minimumloon. Per saldo stijgt het minimumloon met 10,15% vanaf 1 januari 2023. De AOW-uitkering blijft gekoppeld aan het wettelijk minimumloon en stijgt hierdoor mee met het minimumloon. De AOW-uitkering wordt hierdoor ook ruim 10% hoger.
Het kabinet wil graag dat het nieuwe pensioenstelsel ingaat vanaf 1 januari 2023. Het kabinet gaat voor een nieuwe premieregeling, waarbij de inleg en de opbouw meer geïndividualiseerd worden. De doorsneepremie verdwijnt. Ook is het doel dat de pensioenuitkering eerder kan worden verhoogd als de financiële resultaten goed zijn. De pensioenuitkering kan daarbij eerder worden verlaagd als de financiële resultaten slecht zijn. Verder moet het nieuwe pensioenstelsel zorgen voor een transparanter en persoonlijk pensioen.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
Wie zijn kind nog belastingvrij een jubelton wil schenken heeft daar nog ruim drie maanden de tijd voor. Vanaf 1-1-2023 mag je nog maar € 28.947,-. belastingvrij schenken aan een kind jonger dan 40 jaar. Maar dat betekent niet dat je per 1-1-2023 geen ton of meer mag schenken aan je kind. Alleen moet je kind daar dan schenkingsbelasting over betalen. Schenk je bijvoorbeeld een ton dan moet je kind ongeveer € 7.277,- schenkbelasting betalen. Als je kind toch al op zoek is naar een woning en je het voornemen hebt om je kind een grote schenking te geven, dan kun je je kind een paar duizend euro belasting besparen als het kind de woning nog koopt in 2022. Dit wil zeggen dat de woning ook bij de notaris passeert in 2022.
Als je voldoende spaargeld hebt, dan is dat een prima manier om een bedrag te schenken. Maar als je onvoldoende spaargeld hebt of als je dit spaargeld voor andere zaken achter de hand wilt houden, dan kun je ook een extra hypotheek nemen. Je inkomen moet wel voldoende zijn om de extra hypotheeklasten nu, maar ook op termijn bij een waarschijnlijk lager pensioeninkomen op te kunnen vangen.
Bedenk wel dat de rente dit jaar een stuk hoger ligt dan een jaar geleden. Voor 10 jaar vast betaal je waarschijnlijk een rente van iets onder de 4% en bij 20 jaar vast ligt die een paar tienden boven de 4%. Het goedkoopste is een aflossingsvrije hypotheek, maar dat betekent dat er dus ook niet afgelost wordt op die schuld. Stel je leent een ton extra via een aflossingsvrije hypotheek met een rente van 4%, dan betaal je daar ruim € 333,- per maand voor. De rente is niet aftrekbaar omdat het om een nieuwe aflossingsvrije hypotheek gaat én de hypotheek niet gebruikt wordt voor de eigen woning.
De meeste ouders hebben vaak al een langere tijd een koopwoning en die is de afgelopen jaren meestal fors in waarde gestegen. Dat betekent dat velen een behoorlijke overwaarde hebben. Maar bedenk je dan wel dat er niks met zekerheid valt te zeggen over de ontwikkeling van de huizenprijzen in de toekomst. Als je een extra hypotheek neemt, moet je voldoende overwaarde overhouden om ook een prijsdaling op te kunnen vangen.
Zoals we hiervoor al aangaven is het belangrijk dat de hypotheek ook betaalbaar blijft als aan het einde van de rentevaste periode de rente een stuk hoger staat dan nu, of als je op het moment van pensionering een lager inkomen krijgt. Bedenk je goed dat je bij een rentevaste periode van 10 jaar veel eerder te maken krijgt met een nieuwe rente dan wanneer je de rente 20 jaar vast.
Tot slot is het belangrijk, als je meerdere kinderen hebt, dat je meteen goed nadenkt over wat je uiteindelijk aan alle kinderen wilt schenken en daar ook met je financiering rekening meehoudt.
In plaats van een schenking kun je ook nadenken over het verstrekken van een familiehypotheek. Het kind betaalt dan maandelijks rente en aflossing, maar dit kun je dan terugschenken. Jaarlijks mag je als ouder € 5.677,- belastingvrij aan je kind schenken. Je kind mag de hypotheekrente die ze aan jou betalen ook nog eens aftrekken.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft op 8 september haar rente verhoogd met 0,75%. De ECB lijkt eindelijk volledig doordrongen te zijn van het feit dat de inflatie krachtig bestreden moet worden. Deze verhoging is de grootste renteverhoging in het bestaan van de ECB. Omdat de rente op 0% stond, komt de nieuwe rente uit op 0,75%. Het was overigens niet de eerste renteverhoging, want in juli ging de rente al omhoog van -0,5% naar 0%. De verwachting is dat de ECB de komende maanden de rente verder zal verhogen tot een niveau van 2 à 2,5%. Afgelopen week was de stijging van de hypotheekrentes overigens beperkt, maar werd wel de stijgende trend voortgezet.
De ECB verwacht dat de inflatie in 2022 gemiddeld uitkomt op 8,1%. Dat is een stuk hoger dan de eerdere verwachting van 6,8%. Maar nu er al bijna driekwart van het jaar opzit met hoge inflatiecijfers is het logisch dat de inflatieverwachting voor het hele jaar naar boven wordt bijgesteld. Voor 2023 wordt een inflatie verwacht van 5,5%. Dat klinkt als een stuk lager dan de huidige inflatie van 12% over de maand augustus in Nederland, maar ligt nog altijd ver boven het gewenste niveau van 2%.
Een verwachte inflatie van 5,5% betekent nog altijd dat de toch al hoge prijzen die wij nu ervaren voor energie, brandstof, boodschappen en andere uitgaven in 2023 naar verwachting met nog eens 5,5% stijgen. Voor elk huishouden vraagt dat een grote opgave om het huishoudboekje betaalbaar te houden. Zeker als de lonen minder hard stijgen dan de inflatie.
Pas in 2024 denkt de ECB dat de inflatie afzwakt naar 2,3%. Maar dat is wellicht ook wensdenken. De ECB heeft er de afgelopen tijd behoorlijk naast gezeten als het gaat om de inflatie en heeft er ook belang bij dat mensen denken dat de inflatie uiteindelijk naar beneden gaat. Er is dan ook een gerede kans dat de inflatie langer hoog zal zijn, doordat we vaker zullen zien dat de inflatie doorgerekend wordt in hogere prijzen voor grondstoffen, producten, diensten en hogere lonen, zodat er een loon-prijs spiraal ontstaat. Bovendien is een hele grote onzekere factor hoe de energiecrisis zich verder gaat ontwikkelen. De situatie met Rusland zal niet snel verbeteren, maar wellicht blijkt Europa toch in staat om haar afhankelijkheid van Rusland snel af te bouwen. Wat dat betreft bieden de hoge opgebouwde gasvoorraden hoop.
De hogere rente van de ECB heeft niet direct invloed op de hypotheekrente maar wel indirect. Beleggers kijken met name naar de inflatie en zullen daarvoor een extra vergoeding willen hebben. Beleggers kijken bij een lening die ze voor bijvoorbeeld 10 jaar uitzetten niet alleen naar de inflatie van nu, maar maken een inschatting van de inflatie over de komende 10 jaar en passen daarop hun rente aan. De kans is dan ook groot dat de langere hoge inflatie leidt
tot hogere marktrentes, al is ook de vraag hoeveel al ingeprijsd is. Als we kijken naar de ontwikkeling in de afgelopen weken dan zitten we voorlopig waarschijnlijk nog wel in een stijgende trend en verwachten wij dat de vaste hypotheekrentes die stijgende trend zullen volgen. Het duurt altijd enkele maanden voordat een hogere rente van de ECB effect heeft op de economie en tot een mogelijk lagere inflatie leidt.
De hogere rente van de ECB zal op korte termijn leiden tot een verdere verhoging van de variabele hypotheekrentes en ook de rente voor een persoonlijke lening zal omhoog gaan. Er zijn gelukkig ook consumenten die juist profiteren van de hogere rente. De hogere rente van de ECB zal leiden tot hogere spaarrentes. Waarbij geldt dat kleinere spelers, vooral buitenlands, eerder en meer de spaarrente verhogen dan de grootbanken. Maar ook bij de grootbanken hebben we al gezien dat voor de grootspaarders de negatieve spaarrente inmiddels afgeschaft is.
Verder zorgen de hogere marktrentes voor veel betere dekkingsgraden voor de pensioenfondsen. Een hogere rente heeft over het algemeen een negatief effect op het vermogen van de pensioenfondsen, omdat de rendementen op beleggingen dan lager uitvallen. Maar dat wordt ruimschoots goed gemaakt doordat de toekomstige verplichtingen door de hogere rente veel lager uitvallen. De gemiddelde indicatieve dekkingsgraad van Nederlandse pensioenfondsen bedroeg in augustus 128% en ook de indicatieve beleidsdekkingsgraad steeg naar 117%. De kans op indicatie van pensioenen is daardoor een stuk groter geworden.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
De meerderheid van de geldverstrekkers voerden afgelopen week een hypotheekrenteverhoging door, al waren er ook een paar geldverstrekkers die de hypotheekrente nog licht verlaagden voor specifieke rentevaste periodes. Onze verwachting is dat we de komende tijd de stijgende trend verder doorgetrokken zien. Die stijgende trend werd tijdelijk onderbroken door de angst voor een recessie. Die angst voor een recessie is er nog steeds, maar beleggers maken zich nu nog meer zorgen over de nog steeds torenhoge inflatie. Er is bijvoorbeeld nog weinig zicht op serieus dalende energieprijzen. De marktrentes stijgen dan ook al enkele weken en nu de extra marges die de geldverstrekkers in de zomermaanden konden behalen ook zo goed als geslonken zijn, gaan de hypotheekrentes weer meebewegen met de marktrentes.
Aankomende donderdag 8 september is er weer een vergadering van de Europese Centrale Bank (ECB). We weten nu al dat ze een renteverhoging zullen aankondigen. De enige vraag is nog of de rente met een 0,5% of 0,75% omhooggaat. Bovendien is het interessant om te horen wat de ECB voor de komende maanden aan renteverhogingen verwacht te gaan doen.
Vervolgens is het de vraag of beleggers voldoende vertrouwen hebben in de stappen van de ECB. Het zou fijn zijn als de snelle stijging van de marktrentes tot een einde komt, maar heel waarschijnlijk lijkt dat niet. Steeds meer beleggers gaan er vanuit dat de komende jaren de inflatie substantieel hoger uit zal vallen dan de doelstelling van de ECB.
Een hogere rente van de ECB heeft in eerste instantie vooral invloed op de korte rente. Onze verwachting is dan ook dat de komende weken de variabele hypotheekrente de verhoging van de rente van de ECB zal volgen. Bovendien zullen er de komende maanden nog meer renteverhogingen volgen door de ECB. Al is de ECB daar altijd wel heel voorzichtig mee, omdat ze bang zijn een nieuwe crisis in Zuid-Europa te veroorzaken.
Een hogere rente van de ECB vertaalt zich niet direct in een hogere rente voor de vaste hypotheekrentes. Maar dat gebeurt wel indirect. Afhankelijk van hoeveel vertrouwen beleggers hebben in de ECB dat zij met renteverhogingen de inflatie kunnen beteugelen, hoe minder de markt- en hypotheekrentes zullen stijgen. Probleem is dat veel beleggers zich afvragen of de ECB voldoende in staat is om de inflatie te beteugelen door de rente te verhogen. De hoge inflatie komt voor een belangrijk deel voort uit zaken waar de rente maar beperkt van invloed is. Hebben beleggers te weinig vertrouwen, dan kunnen de markt- en hypotheekrentes verder doorstijgen.
De renteverhoging van de ECB heeft invloed op kort geld, dat betekent ook dat de variabele rente op consumptief krediet verder zal oplopen.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
Ongeveer 1 op de 3 geldverstrekkers voerde afgelopen week een wijziging door in de hypotheekrentes. Dat waren vooral verlagingen, maar er waren ook een paar geldverstrekkers die een verhoging doorvoerden. De trend op de kapitaalmarkt is al enkele weken stijgend. Sinds het dieptepunt zijn de lange rentes met ongeveer een 0,5% gestegen. Dat terwijl de gemiddelde hypotheekrentes de afgelopen weken met ongeveer 0,35% daalden. De extra marges die de geldverstrekkers de zomermaanden genoten, zijn dan ook rap aan het slinken. Als de marktrentes door blijven stijgen in het huidige tempo, dan zouden we op heel korte termijn ook een omslag kunnen zien bij de hypotheekrentes.
In onderstaande grafieken laten we de stijgende marktrentes zien in combinatie met de dalende hypotheekrentes in de afgelopen weken. Als uitgangspunt voor de marktrentes hanteren we de swap-rentes voor respectievelijk 10 en 20 jaar vast. Op de linker as staat de ontwikkeling van de gemiddelde hypotheekrente en op de rechter as de ontwikkeling van de swap-rente. Het verschil tussen de linker as en rechter as is het gemiddelde verschil dat in 2021 gold (ofwel de bruto marge voor een geldverstrekker, waaruit alle overige kosten betaald moeten worden en uiteindelijk een stuk winst overblijft).
Wat bijzonder is, is dat op dit moment de marktrentes voor 10 en 20 jaar nagenoeg gelijk aan elkaar liggen. Normaal gesproken betaal je een hogere rente als je de rente langer vast wilt zetten. Bij de gemiddelde hypotheekrentes zien we nog wel dat 20 jaar vast gemiddeld ongeveer 0,4% duurder is dan 10 jaar vast. Dat is slechts licht hoger dan het verschil aan het begin van het jaar. Er zit op dit moment nog iets meer ruimte qua marge voor de geldverstrekkers bij 20 jaar vast in vergelijking met 10 jaar vast. Dat heeft er onder andere mee te maken dat de concurrentie op 10 jaar vast toe is genomen door de grotere vraag naar deze rentevaste periode.
De Europese Centrale Bank (ECB) staat voor een grote uitdaging: hoe breng je de inflatieverwachtingen omlaag terwijl je weet dat er ook een recessie aankomt? De ECB zit dus met een groot dilemma; al is dat voor een belangrijk deel ook aan haar zelf te wijten, omdat ze niet eerder het ruime geldbeleid heeft afgebouwd.
Afgelopen juli verhoogde de ECB haar rente met een half procent. Dat was een kwart meer dan ze eerder had gecommuniceerd. Doel was om beleggers duidelijk te maken dat het menens was om de inflatie te beteugelen. Want een deel van de beleggers verwachtte op dat moment dat de inflatie voor langere tijd boven de 2,5% zal blijven en sommigen verwachtten toentertijd zelfs dat de inflatie gedurende vijf jaar hoger zal zijn dan 4%.
De vraag is of beleggers er inmiddels meer vertrouwen in hebben dat de inflatie beteugeld kan worden. De ECB hanteert nog altijd een veel lagere rente dan de Fed, de Amerikaanse tegenhanger. Daardoor is de euro verzwakt ten opzichte van de dollar, waardoor we extra inflatie importeren. De energieprijzen zijn de laatste tijd alleen maar verder gestegen, doordat de Russen doorgaan met het beperken van de gasaanvoer naar Europa en ook de elektriciteitsprijzen zijn gestegen door onder andere de droogte. Als we kijken naar de weer oplopende marktrentes dan kunnen we concluderen dat beleggers er nog onvoldoende vertrouwen in hebben dat de inflatie op korte termijn beteugeld gaat worden en willen ze dus logischerwijs via een hogere rente gecompenseerd worden.
Op 8 september moet de ECB de rente dan ook verder verhogen, maar grote vraag is met hoeveel. Want duidelijk is dat de economie al aan het afkoelen is en we binnenkort een formele recessie hebben. De gemiddelde consument zal de huidige situatie ook al als een recessie ervaren, omdat de koopkracht al een aantal kwartalen hard achteruit holt. Extra probleem is dat de ECB snel problemen verwacht van een hogere rente bij vooral ZuidEuropese landen die dankzij het goedkope rentebeleid en mede als gevolg van corona, hun staatsschuld de afgelopen jaren hebben laten oplopen. Dan hakt een hogere rente er hard in, want je kunt minder geld uitgeven aan andere zaken. Terwijl je juist bij een recessie de economie wilt aanjagen met extra uitgaven. De ECB zit niet te wachten om weer een andere crisis in te rollen, maar het is uiteindelijk ook wel een beetje hun eigen schuld.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
- Senioren wegen financiële consequenties van vervroegd pensioen
- Onrust onder kwart Nederlanders over hoogte pensioenopbouw
- Alleenstaande vrouwen beter op de hoogte én meer bezorgd
APELDOORN, 3 augustus 2022 – Ruim zestig procent van de werkende vijftigplussers wil eerder dan de AOW leeftijd met pensioen. Dat blijkt uit onderzoek van Van Bruggen Adviesgroep onder ruim 1.500 senioren. Momenteel ligt de AOW-leeftijd op 66 jaar en zeven maanden. In 2024 loopt deze nog verder op naar 67 jaar. Zes procent wil het liefst nooit stoppen met werken.
87 procent van de vijftigplussers bouwt momenteel pensioen op of heeft dat in het verleden gedaan. Twee derde geeft aan een goed beeld van de hoogte van dat pensioen te hebben. “Het is goed om te zien dat een groot deel van de senioren stilstaat bij hun toekomstige, financiële situatie”, zegt Michiel Meijer, algemeen directeur bij Van Bruggen Adviesgroep. “In de praktijk zie ik veel senioren inventariseren of zij eerder kunnen stoppen of minder kunnen gaan werken. Daarbij is het belangrijk om vooruit te kijken: in hoeverre bestaat de financiële ruimte om af te bouwen?
Ruim één op de vijf vijftigers die eerder wil stoppen met werken, wil dat al doen op zestigjarige leeftijd. Nog eens een extra één op de vijf wil dit doen op 62 of 63-jarige leeftijd. “Dat vraagt om een overbrugging van vier tot zeven jaar en is alleen te realiseren als je ruim op tijd een financieel plan hebt, maar dit ontbreekt vaak in de praktijk”, stelt Meijer, die ziet dat zestigers noodgedwongen meer realiteitszin hebben. “Doordat ze vaak niet op tijd een financieel plan hebben gemaakt, zien zij in dat er vaak geen financiële ruimte is om heel veel eerder te stoppen.” Uit het onderzoek blijkt dat zij hun vervroegd pensioen daarom later plannen, op 64, 65, 66 of gewoon 67-jarige leeftijd.
Een kwart van de vijftigplussers (23%) maakt zich zorgen of zij uiteindelijk afdoende pensioen hebben opgebouwd. Bij alleenstaanden is dit met 31 procent ietwat hoger. Meijer: “Het maakt uit of jij alleen verantwoordelijk bent voor de vaste lasten of dat je dit samen met een partner doet. Wat ook een rol speelt is de aanwezigheid van kinderen die misschien studeren.” Huishoudens zonder (thuiswonende) kinderen hebben, zo blijkt uit de resultaten, een beter beeld van de financiële situatie over tien jaar.
Vrouwen weten iets minder goed wat de hoogte is van hun aanstaande pensioen dan mannen: 59 tegenover zeventig procent. “In het geval van een relatiebreuk of echtscheiding leidt dit regelmatig tot zeer ongewenste situaties. We zien vaak dat de financiële situatie van de vrouwelijk ex-partner aanzienlijk slechter is dan zij dacht”, aldus Meijer.
Focus je op alleenstaanden, dan zijn vrouwen juist beter geïnformeerd: 62 versus 54 procent. Ook weten alleenstaande vrouwen beter wat stoppen met werk zou betekenen voor hun financiële situatie dan mannen: 52 tegenover 35 procent. 36 procent van de alleenstaande vrouwen maakt zich zorgen over de hoogte van hun pensioen, tegenover 26 procent van de alleenstaande mannen
Als landelijke organisatie met onafhankelijke, financieel adviseurs heeft Van Bruggen Adviesgroep een duidelijk hoofddoel: dé meest klantvriendelijke dienstverlener van Nederland worden én bij alle life-events altijd het verschil kunnen maken voor de klant.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
De vaste hypotheekrentes gaan nog steeds omlaag en zullen de komende weken hoogstwaarschijnlijk verder dalen. Wel is het zaak om de marktrentes goed in de gaten te houden. Die vertonen een licht stijgende trend. Voorlopig liggen de marges bij geldverstrekkers nog steeds een stuk hoger dan een jaar geleden en is er nog voldoende
ruimte voor verdere hypotheekrente verlagingen. Vooral ook doordat de verlagingen in relatief kleine stapjes gaan. De gemiddelde hypotheekrente 10 jaar vast met NHG is de afgelopen vier weken het meest gedaald met 0,29%, maar de daling bij 5 jaar vast zonder NHG is bijvoorbeeld slechts 0,1%.
De populariteit van 10 jaar vast neemt toe ten koste van 20 jaar vast. Geldverstrekkers concurreren daarom de laatste weken iets harder op 10 jaar vast dan op 20 jaar vast. De marges van geldverstrekkers zijn bij 10 jaar vast iets harder geslonken dan bij 20 jaar vast. Ook zien we dat bij 10 jaar vast de gemiddelde hypotheekrente met NHG iets harder is gedaald dan zonder NHG.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
De dalende trend bij de vaste hypotheekrentes zet zich voort, maar het gaat nog steeds heel langzaam. Ongeveer 3 op de 5 geldverstrekkers verlaagden afgelopen week de hypotheekrentes voor de meest populaire rentevaste periodes van 10 en 20 jaar vast. Dat is slechts 60% van de geldverstrekkers, terwijl je door het nog steeds extra grote verschil tussen de marktrentes en de gemiddelde hypotheekrentes je zou verwachten dat alle geldverstrekkers de hypotheekrentes verlagen. En dan niet met de gemiddeld slechts 0,1% van afgelopen week, maar met enkele tienden.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.
De trend bij de vaste hypotheekrentes is nu duidelijk dalend, maar het aantal verlagingen en vooral de hoogte van de verlagingen is nog steeds beperkt. Eigenlijk kun je de huidige verlagingen vergelijken met een gebakje zonder slagroom. Je denkt ‘leuk, ik krijg een gebakje’, de hypotheekrentes gaan omlaag, maar dan blijkt dat het een ‘oud gebakje is zonder slagroom’, want de verlagingen zijn zo beperkt dat deze niet in verhouding staan tot de verlaging van de inkoopprijzen van de geldverstrekkers. De geldverstrekkers kunnen hypotheekgeld ongeveer een procent extra goedkoper inkopen op de kapitaalmarkt dan anderhalve maand geleden, maar geven die lagere inkoopprijs niet door aan de consument. Dat betekent dat geldverstrekkers nu veel hogere marges behalen.
Als indicatie van de inkoopprijzen kijken wij naar de rente op Nederlandse staatsleningen. Die vergelijken we vervolgens met de gemiddelde hypotheekrente 10 jaar vast met NHG. Dat is natuurlijk niet helemaal een eerlijke vergelijking, omdat geldverstrekkers voor een iets hogere prijs geld moeten lenen dan de rijksoverheid, maar omdat we geen inzicht hebben in de exacte inkoopprijzen geeft dit wel een goede benadering. Dit verschil noemen we de bruto rentemarge. Dit is niet de winst die geldverstrekkers maken, want uit deze brutomarge moeten ze ook nog allerlei kosten betalen, zoals bijvoorbeeld voor personeel, administratie en hypotheekverliezen.
Die bruto rentemarge is in de loop van de tijd niet constant. Hoe groter de concurrentie, hoe lager die marge. Op dit moment staat die bruto rentemarge enorm hoog op 2,33%. Alleen ten tijde van een heel uitzonderlijke situatie zoals de eurocrisis, lag deze bruto rentemarge hoger. De afgelopen zes jaren schommelde die tussen de 1,24% en 1,66%.
Op dit moment kunnen we rustig stellen dat het even niet best gesteld is met de concurrentie op de hypotheekmarkt. Door het hoge omzetvolume in de eerste helft van het jaar als gevolg van de stijgende markt- en hypotheekrentes, hebben veel geldverstrekkers een belangrijk deel van hun hypotheekvolume voor 2022 al behaald. Dat maakt de noodzaak om op dit moment extra hypotheekomzet binnen te halen minder groot. Vooral enkele kleinere geldverstrekkers bieden geen hypotheken aan voor bepaalde ‘buckets’. Dat houdt in dat nieuwe klanten voor bepaalde rentevaste periodes, met of juist zonder NHG, geen hypotheek kunnen krijgen bij die geldverstrekker. Een andere manier om geen of in ieder geval veel minder hypotheekproductie te krijgen is door simpelweg een substantieel hogere hypotheekrente te vragen dan in de markt gebruikelijk is. Dan blijven de nieuwe klanten sowieso weg, maar dat is wel heel vervelend voor bestaande klanten, die bijvoorbeeld naar een duurdere woning willen verhuizen of verbouwen en een extra hypotheek nodig hebben.
Bovendien realiseren geldverstrekkers zich dat als zij de hypotheekrente fors verlagen, dit waarschijnlijk gevolgd wordt door andere geldverstrekkers. Dat betekent ook voor hun zelf mindere marges en bovendien is het afwachten wat er dan gebeurt met de eerder uitgebrachte offertes, met name ten behoeve van oversluiten, die nog wachten om te passeren bij de notaris. Voor geldverstrekkers is het daarom interessant om de rente voorlopig niet verder omlaag te brengen dan het niveau van half juni, toen er een grote golf hypotheekaanvragen kwam doordat geldverstrekkers in twee weken tijd de hypotheekrentes met gemiddeld 0,5 à 0,55% verhoogden.
Ongeveer de helft van de geldverstrekkers verlaagde afgelopen week de vaste hypotheekrentes. De gemiddelde verlaging lag net onder de 0,1%. Net als vorige week zagen we dat enkele geldverstrekkers de variabele hypotheekrente verhoogden en wij verwachten dat die stijging de komende maanden verder doorzet, als de Europese Centrale Bank (ECB) haar rente verhoogd. De depositorente die de ECB hanteert en nu op 0% staat, heeft een grote invloed op de variabele hypotheekrente en spaarrente.
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste (rente)nieuws.